---

česky | polski

Albánie pro nás byla velkou neznámou. Byl to asi nejvíc exotický stát, který jsme měli příležitost navštívit během celé naší cesty. Ale stálo to za to. Nakonec nás čekala ještě dlouhá cesta domů přes Černou Horu a Bosnu…

Makedonie

Makedonie pro nás byla pouze tranzitní zemí, kterou jsme rychle projeli. Ráno jsme vyrazili z Prizrenu a odpoledne jsme byli už v Ochridu na jihu Makedonie.

Jeli jsme po silnici R1203 a E-65 přes Tetovo, Gostivar a Kicevo. Silnice E-65 byla zpoplatněná jenom částečně. Celkem nás mýtné stálo kolem 2 EUR. Na mýtných branách bylo možné platit eury nebo makedonskými denáry. Stav silnic, po kterých jsme jeli, hodnotíme jako dobrý.

V Ochridu jsme měli rezervované ubytování v Residence Krstanoski, kde jsme za noc v dvoulůžkovém pokoji s koupelnou zaplatili pouhých 16 EUR! Když nepočítáme nocleh v kaňonu Uvac, tak to bylo nejlevnější ubytování z celé naší cesty.

Ochrid je překrásným městečkem, ve kterém doporučujeme strávit alespoň půl dne.  Nachází se zde jeden z nejlépe zachovalých starověkých amfiteátrů z období Helénismu (vstup je zdarma). Nad Ochridem se tyčí raně středověká Samuelova tvrz  (vstup za poplatek 100 MKD — cca 1,5 EUR), ze které je krásný výhled na Ochridské jezero. V Ochridu je několik pravoslavných kostelů, které je možno navštívit v průměru za 100 MKD (cca 1,5 EUR). Nám se nejvíce líbil kostel sv. Marie Peribleptu s dobře zachovalými freskami a kostel sv. Jana Teologa v Kaneo, který najdete poblíž jezera. Volba je na vás. 🙂

Další den ráno jsme se vydali na dlouhou cestu do Gjirokasteru v Albánii. Ještě jsme ani nevyjeli z Ochridu, když do nás na kruháči najel taxík. Nám se naštěstí nic nestalo. Byli jsme v šoku a vlastně nám hned ani nedošlo, že za nehodu mohl taxikář. Nechtěli jsme volat policajty a ztrácet s nimi čas. Taxikář si řekl o 40 EUR za barevnou šmouhu na blatníku, takže jsme to rychle vyřešili. Až později nám došlo, že viníkem byl vlastně taxikář, a že jsme mu těch 40 EUR dali zbytečně. Stejně to ale nakonec bylo lepší, než se otravovat s policajtama.

Po krátké přestávce jsme jeli podél Ochridského jezera po silnici P501 směrem na jih. Po půl hodině jsme odbočili doleva na silnici P504, která vede přes národní park Galichica. Za vjezd do parku vybírali poplatek 100 MKD / 2 EUR za osobu. Doporučujeme se zastavit na vyhlídce, ze které je dobře vidět Ochridské jezero a okolní hory. Prespanské jezero bohužel nebylo moc dobře vidět. Všude bylo hodně stromů a keřů, které nám bránily ve výhledu. Jezero jsme mohli obdivovat až poté, co jsme překročili hranici s Albánií.

 

Albánie na motorce za čtyři dny

Formality na hranici nám nezabraly moc času. Po několika kilometrech od hraničního přechodu jsme mohli konečně na vlastní oči obdivovat Prespanské jezero, které leží na hranici mezi Řeckem, Albánií a Makedonií. Narazili jsme i na první bunkr. V době Hodžovy vlády bylo v celé Albánii postaveno téměř 750 000 protiatomových bunkrů!

Jeli jsme po silnici SH75 přes město Korča do Gjirokasteru, kde jsme měli rezervované ubytování. Podle mapy to měla být silnice první třídy. Stav silnice tomu ale rozhodně neodpovídal. Když jsme měli štěstí, tak jsme jeli kousek po asfaltu polepeném na všechny možné způsoby. Většinou jsme ale jeli po hodně rozbité silnici. Nechyběly ani úseky, kde se asfalt ztrácel úplně. Jeden takový off-roadový úsek byl dlouhý zhruba 60 kilometrů. Trvalo nám dvě hodiny, než jsme ho celý projeli. Několikrát jsme si přitom škrábli podvozkem. Když jsme někoho potkali, tak to bylo většinou nějaké velké terénní auto. Nikdo jiný si tam netroufnul. Jednou jsme potkali i skupinku tří obrovských Land Rover Defender z Česka, kteří na nás museli zírat jak na zjevení. Byla to rozhodně nejhorší silnice, po které jsme jeli za celou naši cestu po Balkánu.

Večer jsme dorazili do Gjirokasteru —  Města Tisíce Schodů,  které je zapsáno do seznamu UNESCO. Doporučujeme vydat se na procházku do centra, které je známé svými kamennými domy a úzkými uličkami. My jsme pro svůj nocleh zvolili Hotel Kocollari, který se nachází zhruba 1,5 kilometru od centra. Za ubytování v Albánii jsme platili od 20 do 25 EUR za noc v dvoulůžkovém pokoji s koupelnou a snídaní. Pokoje jsme rezervovali jako vždycky přes Booking.com s jednodenním předstihem.

Pokud u sebe nemáte místní měnu (Albanské leky; ALL), doporučujeme vybrat si nějakou hotovost z bankomatů, které jsou běžně dostupné ve větších městech jako je třeba Gjirokaster. V restauracích a na benzínkách akceptují platby kartou spíš výjimečně. Některé benzínky umožňují platit kartou pouze za benzín. Na cokoliv jiného pak potřebujete hotovost. My jsme navíc jednou narazili na benzínku, kde až poté, co jsme natankovali, jsme zjistili, že akceptují pouze karty Visa. Náš Mastercard nám byl teda k ničemu. Určitě doporučujeme si předem ověřit, že obchodník umožňuje platit vaší kartou.

Další den jsme vyrazili na jih směrem na Sarandu. Po cestě jsme se chtěli zastavit u Modrého oka (Syri i Kalter) — podzemního pramenu, který má úžasnou modrou barvu. Pramen se nachází v přírodní rezervaci a za vstup se platí poplatek zhruba 100 ALL za osobu (1 EUR). Nečekali jsme, že bude Modré oko tak turistické. Největší skupinou tam byli Italové. Modré oko určitě stojí za návštěvu, ale asi bude lepší si tam zajet mimo sezónu. Cesta od Modrého oka na hlavní silnici pro nás byla utrpením. Popojížděli jsme kousek po kousku ve 40-stupňovém vedru po ucpané nezpevněné cestě plné šotoliny. Navíc nám došla voda a Albánské leky… Měli jsme u sebe jenom posledních 50 EUR. Zastavili jsme na jedné benzínce, pak na druhé, na třetí. Scénář byl pokaždé stejný. Nebrali karty nebo nechtěli, abychom jim zaplatili v eurech. Měli jsme štěstí, že jsme dojeli do většího městečka, kde se nám podařilo zaplatit za vodu v eurech. Málem jsme z toho všeho dostali úpal.

Po krátké přestávce jsme pokračovali podél západního pobřeží Albánie. Silnice v této oblasti mají stejnou třídu jako ta nešťastná SH75, ale na rozdíl od ní byly v relativně dobrém stavu. Osobně doporučujeme silnici SH8, která vede přímo podél pobřeží.

Jedním ze zajímavých míst, které jsme cestou viděli, bylo Porto Palermo a jeho charakteristická tvrz situovaná na poloostrovu. Za vstup do pevnosti jsme platili 100 ALL za osobu (cca 1 EUR). Po cestě k tvrzi byla malá pláž. V motorkářském oblečení jsme mohli jenom závidět všem těm lidem, kteří se koupali v průzračném moři.

Mezi Porto Palermo a Vlore se nachází Llogarský průsmyk, který šplhá do výšky necelých 1000 metrů nad mořem a je z něj úžasný výhled na albánské pobřeží! Místo rozhodně stojí za zhlédnutí a doporučujeme se tam zastavit alespoň na malou chvíli a pokochat se výhledem.

Albánská dálniční síť je velmi skromná. Cestou do Beratu jsme jeli po dálnici A2. Dálnice má ale v úseku Vlore-Fier jenom necelých 30 kilometrů… Dálniční známka není potřeba. Pouze některé dálniční úseky jsou zpoplatněny. Jde ale jen o malé částky kolem 1-2 EUR za přejezd.

Večer jsme dorazili do Beratu — Města Tisíce Oken zapsaném do seznamu UNESCO. Měli jsme tam rezervovaný nocleh ve Villa Juri, který se nachází kousek od historického centra. Vilu vlastnil starší manželský pár. Pobyt byl pro nás velmi inspirativní. Možná i my, až budeme jednou staří, si otevřeme vlastní penzion…

Hned po ránu jsme se vydali směrem do Tirany. V hlavním městě Albánie jsme chtěli vidět největší albánský protiatomový kryt, ve kterém se nyní nachází muzeum— Bunk’Art 1. Vstupenka stála 500 ALL za osobu (cca 4 EUR). Kryt byl postavený v 70. letech minulého století za Hodžovy vlády. Sám Enver Hodža zde byl mnohokrát. Toto místo vřele doporučujeme hlavně všem milovníkům dějin.

Měli jsme ještě trochu volného času, takže jsme se rozhodli podívat na Skanderbegovo náměstí, které leží v srdci města. Byla to vlastně taková betonová poušť s mešitou Ethem Beja, sochou albánského hrdiny Skanderbega a budovou muzea historie s velikánskou mozaikou. Velice zvláštní a kýčovitou součástí náměstí byly kolotoče a velké žluté lavice. Podle nás můžete návštěvu centra klidně vynechat.

Vyrazili jsme z ucpané Tirany směrem na sever do Škodry. Po cestě jsme se stavili v městečku Kruja, ve kterém se nacházejí zříceniny hradu a Skanderbegovo muzeum.

Srpen je v Albánii měsícem svateb. Na silnicích jsme potkávali kolony nazdobených svatebních aut, které jeli velmi pomalu a občas dosahovaly délky i okolo sto metrů. Předjíždět něco takového nebyla žádná sranda. Obzvlášť v případech, kdy nám v tom ještě bránili.

Poslední noc v Albánii jsme strávili v hotelu Floga ve Škodře.

Během pobytu v Albánii jsme si museli zvyknout na místní způsob řízení. Nejhorší to bylo v Tiraně a ve Škodře, kde byl hustý provoz. Řidiči byli netrpěliví a často troubili. Pravidla silničního provozu prakticky nikdo nedodržoval. Viděli jsme řidiče otáčet se tam, kde byl zákaz otáčení, odbočovat tam, kde byl zákaz odbočování… Bylo toho hodně. Jednoduše tady platil zákon silnějšího. Byli jsme opravdu šťastní, že jsme odjeli z Albánie bez škrábance.

 

Cesta domů: Černá Hora, Bosna a Hercegovina

Brzo ráno jsme se rozloučili s ucpanou Škodrou a vyrazili jsme směrem do Černé Hory. Na hraničním přechodu Hani a Hotit — Bozhaj jsme strávili asi 40 minut. Pak jsme jeli podél Skadarského jezera směrem na Podgoricu. Následně jsme pokračovali po silnici E80, která nás zavedla až do Budvy, kde jsme měli rezervovaný pokoj.

Na místě jsme zjistili, že náš pokoj navzdory tomu, že byl rezervován, není volný. Prý za to mohl Booking. Naštěstí se nám ale rychle podařilo najít náhradní ubytování, které navíc bylo o 20 EUR levnější než to předchozí. V Budvě jsme strávili dvě noci. Odpočívali jsme, koupali jsme se v moři, jedli jsme ryby a mořské plody…

Z Budvy jsme vyrazili po silnici M2.3 směrem k Cetyni, a pak po silnici P1 do národního parku Lovcen. Větší část silnice P1 byla nedávno rekonstruovaná. Starý a úzký povrch začíná až před serpentinami směrem do Kotorského zálivu. Určitě stojí za to tudy jet. Třeba už jenom kvůli nádhernému pohledu na zmíněný záliv.

Pokračovali jsme cestou podél zálivu, pak jsme odbočili doprava a jeli jsme po silnici P11 až k bosenským hranicím. Několik kilometrů před hraničním přechodem nás zastavili policajti. Důvod? Předjížděli jsme kolonu 5 aut s pomalým náklaďákem vepředu na jediném přehledném místě široko daleko. Bohužel tam byla dvojitá plná čára a policajti, kteří tam číhali na někoho, jako jsme byli my. Pokuta měla být 70 EUR a chtěli nás donutit k tomu, že ji bez papírů (!!!) pojedeme zaplatit na nejbližší poštu. Po půl hodině přemlouvání a sypání si popelu na hlavu jsme to ukecali na 50 EUR bez dokladu (čti úplatek).

V Bosně a Hercegovině jsme strávili dva dny. Od občanské války zde uplynulo už 20 let, ale pořád jsou po ní na některých místech vidět stopy. Viděli jsme třeba opuštěné a zničené domy v centru měst. Na budovách, které přežily válku, byly pořád vidět díry po kulkách.

První den jsme dorazili do Mostaru, kde jsme se zastavili na nocleh v Apartments and Hostel Zdrava Hrana. Dvoulůžkový pokoj s koupelnou nás vyšel na 20 EUR. Výhodou hostelu byla jeho poloha v centru města. Problémem byl ale vjezd do objektu. Museli jsme projet do kopce úzkou uličkou po mokrých kočičích hlavách a v polovině se stočit ostře doleva do ještě užší uličky mezi dva domy. Nakonec ještě jednou ostře doleva a dolů po úzké rampě vedle schodů a skončili jsme na „parkovišti“ o velikosti zhruba 3 x 4 metry. Museli jsme ještě sundat všechny kufry, abychom se tam vůbec dostali a mohli otočit motorku, abychom mohli druhý den vyjet. Taková hezká rozcvička po celém dnu na motorce.

Když už jste v Mostaru nesmíte vynechat Starý most, největší atrakci města, pod kterým teče řeka Neretva. V centru města jsou dvě historické mešity — Koski Mehmed-Paši ze 17. století a Karadoz-Begova mešita z konce 16. století, které je možné navštívit. V turistických místech, jako je Mostar, je možné platit Eury a Chorvatskými kunami. Na ostatních místech je lepší u sebe mít místní měnu — konvertibilní marky (KM).

Další den jsme vyrazili z Mostaru a vydali jsme se údolím řeky Neretvy na sever. Po cestě jsme se zastavili v městečku Jajce, kde se nachází vodopád, který se nám bohužel nepodařilo vidět z blízka. Došly nám marky a u pokladny nechtěli platbu Eury. Museli jsme si vystačit s pohledem na vodopád z terasy. Odpoledne jsme překročili hranice s Chorvatskem v Gradišce. Na nocleh jsme si vybrali motel u Záhřebu. Byl to předposlední den naší cesty a bohužel bylo i cítit, že naše oblečení dlouho nevidělo pračku… Naštěstí nás z motelu nevyhodili.

Další den jsme vyrazili na zpáteční cestu domů. Zbývalo nám ještě 700 kilometrů. Naštěstí vše vyšlo tak, jak mělo. K večeru jsme konečně po 3 týdnech dorazili do Prahy.

 

Závěr

Cesta na Balkán byla naše první společná větší cesta. Ve zkratce:

• strávili jsme 21 dnů na cestě,
• najeli jsme 6378 kilometrů,
• navštívili jsme 7 zemí — Rumunsko, Srbsko, Kosovo, Makedonii, Albánii, Černou Horu a Bosnu s Hercegovinou,
• průměrná denní teplota během naší cesty se pohybovala nad hranicí 30 stupňů Celsia,
• dostali jsme dvě pokuty (čti: Ondra dostal dvě pokuty),
• dvakrát jsme se pohádali,
• dvakrát nám spadla motorka na zem,
• nejlevnější nocleh v kaňonu Uvac byl za 0 EUR / noc,
• nejdražší nocleh v Budapešti nás vyšel na 40 EUR / noc,
• nejhorší silnice byly ve východní části Albánie,
• měli jsme 1 nehodu,
• dvakrát jsme málem dostali úpal,
• celkem nás naše třítýdenní cesta vyšla včetně všech poplatků (jídlo, benzín, dálniční poplatky, noclehy, vstupenky atd.) na zhruba 19 500 Kč za osobu. Pecka!

A na závěr ještě krátké video z naší cesty:

 

---

česky | polski

Albania była wielką niewiadomą. Był to chyba najbardziej egzotyczny kraj, który mieliśmy okazję zobaczyć w czasie naszej wyprawy. Było warto. Potem czekała nas długa droga do domu przez Czarnogórę i Bośnię…

Macedonia

Macedonię potraktowaliśmy jako tranzytowy kraj, przez który przemknęliśmy bardzo szybko. Rano wyruszyliśmy z Prizrenu, a już po południu dotarliśmy do Ochrydy.

Jechaliśmy drogą R1203 oraz E-65 przez Tetowo, Gostiwar oraz Kiczewo. Niektóre odcinki drogi E-65 były płatne, ale były to niewielkie kwoty rzędu 1-2 EUR. Na bramkach można było płacić euro lub macedońskimi denarami. Stan dróg, którymi jechaliśmy był dobry.

W Ochrydzie zatrzymaliśmy się na nocleg w Residence Krstanoski, gdzie za noc w dwuosobowym pokoju z łazienką zapłaciliśmy zaledwie 16 EUR! Nie licząc noclegu w kanionu Uvac, był to najtańsze zakwaterowanie w czasie naszej wyprawy.

Ochryda jest przepięknym miasteczkiem, w którym warto spędzić choćby pół dnia. Znajduje się tutaj jeden z najlepiej zachowanych starożytnych teatrów z okresu hellenistycznego (darmowy wstęp). Nad miasteczkiem wznosi się wczesnośredniowieczna twierdza cara Samuela (wstęp za opłatą 100 MKD – około 1,5 EUR), z której roztacza się widok na Jezioro Ochrydzkie i okolicę. W Ochrydzie znajduje się kilka prawosławnych cerkwi, które można zwiedzić za 100 MKD (około 1,5 EUR). Nam najbardziej podobała się cerkiew św. Marii Peribleptu z dobrze zachowanymi freskami oraz położona nad samym jeziorem cerkiew św. Jana Teologa w Kaneo. Wybór należy do was. 🙂

Następnego dnia rano wyruszyliśmy w długą drogę do Gjirokastry w Albanii. Byliśmy jeszcze w Ochrydzie, kiedy na rondzie zderzył się z nami taksówkarz. Na szczęście nic nam się nie stało. Byliśmy w szoku i nie wiedzieliśmy, że kolizja była tak naprawdę spowodowana nieuwagą kierowcy. Nie chcieliśmy się z nim kłócić i wzywać policję. Za parę zarysowań taksówkarz chciał 40 EUR. Daliśmy mu te pieniądze i w ten sposób szybko załatwiliśmy całą sprawę.

Zrobiliśmy krótką przerwę i pojechaliśmy wzdłuż Jeziora Ochrydzkiego drogą P501 na południe. Za pół godziny skręciliśmy w lewo na drogę P504, która wiodła do Parku Narodowego Galiczica. Za wjazd do Parku pobierano opłatę 100 MKD/2 EUR za osobę. Warto pojechać aż do punktu widokowego, z którego roztacza się przepiękny widok na Jezioro Ochrydzkie i okoliczne góry. Jezioro Prespa nie było dobrze widoczne. Wszędzie było dużo drzew i krzewów, które zasłaniały nam widok. Dopiero po przekroczeniu granicy z Albanią mogliśmy podziwiać jezioro w całej okazałości.

 

Albania na motocyklu w cztery dni

Formalności na granicy nie zabrały nam zbyt wiele czasu. Po kilku kilometrach od przejścia granicznego naszym oczom ukazał się zapierający dech w piersiach widok na Jezioro Prespa, które leży na pograniczu Grecji, Albanii oraz Macedonii. Spostrzegliśmy również pierwsze bunkry. W czasie reżimu Envera Hodży w całej Albanii wybudowano blisko 750 000 schronów przeciwatomowych!

Jechaliśmy drogą krajową SH75 przez Korczę do Gjirokastry, gdzie mieliśmy zarezerwowany nocleg. Stan tej drogi pozostawiał wiele do życzenia, dlatego nie należy wierzyć mapom. Kiedy mieliśmy szczęście, jechaliśmy po połatanej na wszystkie możliwe sposoby drodze. Nie brakowało odcinków, które były wręcz kamienistą, polną drogą, przy której pasły się kozy. Jeden off roadowy odcinek liczył 60 kilometrów. Jego pokonanie zajęło nam prawie dwie godziny. Parę razy odrzeliśmy podwozie o kamienie. Po drodze spotkaliśmy grupę trzech Land Roverów Defender z Czech, którzy chyba wzięli nas za szaleńce. Była to najgorsza droga po której jechaliśmy w czasie naszej wyprawy.

Wieczorem dotarliśmy do Gjirokastry —  Miasta Tysiąca Schodów, które zostało wpisane na listę UNESCO. Polecamy pójść do centrum, które słynie ze swoich charakterystycznych, kamiennych domów i stromych uliczek. My na nocleg wybraliśmy Hotel Kocollari, który znajduje się około 1,5 kilometra od centrum. Za zakwaterowanie w Albanii płaciliśmy od 20 do 25 EUR/noc za pokój dwuosobowy z łazienką oraz śniadaniem. Pokoje rezerwowaliśmy tradycyjnie na Booking.com z jednodniowym wyprzedzeniem.

Jeśli nie macie przy sobie miejscową walutę, czyli albańskie leki (ALL), z własnego doświadczenia polecamy je wybrać z bankomatów, które są powszechnie dostępne w większych miastach, takich jak na przykład Gjirokastra. Nie warto liczyć na to, że każda restauracja czy stacja benzynowa będzie akceptowała płatność kartą. Niektóre stacje benzynowe akceptują płatność kartą, ale tylko za paliwo. Za pozostałe rzeczy musicie zapłacić gotówką. Mieliśmy też sytuację, że po zatankowaniu paliwa zorientowaliśmy się, że stacja akceptuje tylko karty Visa. Nasza karta Mastercard była tym przypadku bezużyteczna.

Następnego dnia pojechaliśmy na południe w kierunku Sarandy, gdzie po drodze planowaliśmy zobaczyć Błękitne Oko (Syri i Kalter), czyli wypływające z jaskini podziemne źródło o niesamowitej, błękitnej barwie. Źródło znajduje się w rezerwacie przyrodniczym i za wstęp na jego teren jest pobierana opłata rzędu 100 ALL za osobę (1 EUR). Nie spodziewaliśmy się, że jest to tak wielka atrakcja turystyczna. Było tutaj mnóstwo turystów, głównie z Włoch. Błękitne Oko jest warte zobaczenia, ale lepiej wybrać się tutaj poza sezonem turystycznym.

Zanim na dobre pożegnaliśmy się z Błękitnym Okiem, wlekliśmy się za sznurem samochodów po zakurzonej drodze w blisko 40-stopniowym upale. W dodatku skończyła się nam woda i albańskie leki… Mieliśmy przy sobie tylko 50 EUR. Zatrzymaliśmy się na jednej stacji benzynowej, potem na drugiej, trzeciej. Scenariusz był ten sam. Nie było można płacić kartą lub nie chcieli zapłaty w euro. Mieliśmy szczęście, że dojechaliśmy do większego miasteczka, gdzie dopiero tam udało nam się zapłacić za wodę w euro. Od przegrzania dzielił nas jeden krok.

Po krótkim odpoczynku kontynuowaliśmy naszą podróż wzdłuż zachodniego wybrzeża Albanii. Drogi w tej części kraju, choć tej samej kategorii jak nieszczęsna SH75, są w bardzo dobrym stanie. Osobiście polecamy przejażdżkę drogą SH8, która wiedzie wzdłuż wybrzeża.

Jednym z ciekawych miejsc, które zobaczyliśmy po drodze było Porto Palermo i jego charakterystyczna twierdza położona na półwyspie. Za wstęp do fortecy płaciliśmy  100 ALL za osobę (około 1 EUR). W pobliżu znajdowała się mała plaża. Ubrani w motocyklowe ciuchy mogliśmy tylko pozazdrościć urlopowiczom, którzy kąpali się w przeźroczystm morzu.

Między Porto Palermo a Wlorą znajduje się Przełęcz Llogara, która osiąga wysokość prawie 1000 m n.p.m.! Miejsce jest warte zobaczenia, dlatego warto zatrzymać się tutaj choć na chwilę.

W Albanii sieć autostrad jest dosyć skromna. W drodze do Beratu jechaliśmy po autostradzie A2. Niestety odcinek Wlora-Fier miał niecałe 30 kilometry… W Albanii nie jest potrzebna winieta. Tylko za niektóre odcinki autostrad płaci się opłatę, ale są to kwoty rzędu 1-2 EUR.

Wieczorem w strugach deszczu dotarliśmy do Beratu—Miasta Tysiąca Okien zapisanego na listę UNESCO. Mieliśmy tam zarezerwowany pokój w Villa Juri, która znajduje się niedaleko zabytkowego centrum. Willę prowadziło starsze małżeństwo. Pobyt w tym miejscu był bardzo inspirujący. Może kiedyś, jak będziemy starzy, otworzymy własny pensjonat…

Rano wyruszyliśmy w kierunku Tirany. W stolicy Albanii chcieliśmy zobaczyć największy w Albanii bunkier przeciwatomowy przekształcony w muzeum, czyli Bunk’Art1. Bilet wstępu kosztował 500 ALL za osobę (około 4 EUR). Bunkier powstał w latach 70. ubiegłego wieku za reżimu Envera Hodży, który przebywał tutaj wielokrotnie. Dla osób, które trochę interesują się historią, będzie to z pewnością miejsce warte zwiedzenia.

Korzystając z chwili wolnego czasu poszliśmy na plac Skanderbega, który znajduje się w sercu miasta. Trochę inaczej wyobrażaliśmy sobie rynek. Była to betonowa pustynia przy której stał meczet Ethem Beja, pomnik bohatera narodowego Albanii —Skanderbega oraz gmach Narodowego Muzeum Historycznego z olbrzymią mozaiką. Kuriozalnym a jednocześnie kiczowatym elementem placu były karuzele i wielkie, żółte ławki. Naszym zdaniem wizytę w centrum można spokojnie sobie odpuścić.

Opuściliśmy zakorkowaną Tiranę i podążyliśmy w kierunku Szkodry. Po drodze zatrzymaliśmy się w miasteczku Kruja, w którym znajdują się ruiny zamku oraz  muzeum Skanderbega.

Sierpień w Albanii to miesiąc ślubów. Na drogach widzieliśmy weselników, którzy jechali w samochodach i tworzyli nawet stumetrowe kolumny, które wlekły się z prędkością 40-50 kilometrów za godzinę. Ich wyprzedzanie było bardzo trudne.

Ostatni nocleg w Albanii zarezerwowaliśmy w hotelu Floga w Szkodrze.

W czasie naszego pobytu w Albanii musieliśmy się przyzwyczaić do panującego tutaj sposobu kierowania pojazdami. Najgorzej było w Tiranie oraz Szkodrze, gdzie panował wzmożony ruch. Kierowcy byli niecierpliwi i często trąbili. Zasady ruchu drogowego nie były ściśle przestrzegane. Osobiście widzieliśmy jak kierowcy zawracali tam, gdzie był zakaz zawracania, skręcali tam, gdzie był zakaz skręcania… Przykłady można mnożyć. Generalnie panowała tutaj zasada, że na drodze wygrywa silniejszy. Byliśmy szczęśliwi, że opuściliśmy Albanię bez szwanku.

 

Droga do domu: Czarnogóra oraz Bośnia i Hercegownia

Wcześnie rano opuściliśmy zakorkowaną Szkodrę i podążyliśmy w kierunku Czarnogóry. Na przejściu granicznym Hani i Hotit – Bozhaj spędziliśmy około 40 minut. Następnie jechaliśmy wzdłuż Jeziora Szkoderskiego w kierunku Podgoricy. Potem kontynuowaliśmy jazdę drogą numer E80, która nas zawiodła do Budwy, gdzie mieliśmy zarezerwowany pokój.

Na miejscu okazało się, że mimo rezerwacji, nasz pokój nie jest dostępny. Ponoć była to wina Bookingu… Na szczęście szybko udało nam się znaleźć alternatywne zakwaterowanie, które było w dodatku o 20 EUR tańsze od poprzedniego. W Budwie spędziliśmy 1,5 dnia. Odpoczywaliśmy, kąpaliśmy się w morzu, jedliśmy owoce morza…

Z Budwy wyruszyliśmy drogą M2.3 w kierunku Cetyni, a potem drogą P1 do Parku Narodowego Lovcen. Znaczna część drogi P1 została niedawno wyremontowana. Stara i wąska nawierzchnia zaczyna się mniej więcej przed serpentynami. Warto tędy pojechać choćby dlatego, aby zobaczyć zapierający dech w piersiach widok na Zatokę Kotorską.

Podróż kontynuowaliśmy wzdłuż Zatoki Kotorskiej, a następnie skręciliśmy w prawo i dojechaliśmy drogą P11 aż do granicy z Bośnią i Hercegowiną. Kilka kilometrów przed przejściem granicznym zatrzymali nas policjanci za wyprzedzanie 5 pojazdów na podwójnej ciągłej. Mandat miał wynieść 70 EUR. Policjant chciał nas zmusić do tego, abyśmy zapłacili za mandat na najbliższej poczcie, na którą mieliśmy dojechać bez dokumentów (!). Po pół godzinowych negocjacjach udało się nam zejść na 50 EUR.

W Bośni i Hercegowinie spędziliśmy dwa dni. Choć od wojny domowej minęło ponad dwadzieścia lat, do tej pory widać ślady po działaniach wojennych. Opuszczone, zrujnowane domy nie są tutaj rzadkością. Na budynkach, które przetrwały wojenną zawieruchę widać jeszcze dziury po kulach.

Pierwszego dnia dotarliśmy do Mostaru, gdzie zatrzymaliśmy się na nocleg w Apartments and Hostel Zdrava Hrana. Cena za pokój dwuosobowy z łazienką wyniosła 20 EUR. Atutem hostelu było położenie w centrum Mostaru. Jedynym problemem był  wjazd do obiektu (lekko pod górkę, po kocich łbach) i bardzo wąskie parkowanie w jego wnętrzu. Musieliśmy ściągnąć wszystkie kufry, aby tam móc wjechać. Karkołomne parkowanie zabrało nam dodatkowe pół godziny.

Będąc w Mostaru nie sposób pominąć Stary Most, największą atrakcję miasta i przepływającą przez miasto rzekę Neretwę. W centrum są dwa zabytkowe meczety Koski Mehmeda Paszy z 17. wieku oraz meczet Karadjozbega z końca 16. wieku, które można zwiedzać. W miejscach turystycznych, takich jak Mostar, można płacić euro i chorwackimi kunami. W pozostałych miejscach lepiej mieć przy sobie miejscową walutę, czyli marki konwertybilne (KM).

Drugiego dnia opuściliśmy Mostar i pojechaliśmy doliną rzeki Neretwy na północ. Po drodze zatrzymaliśmy się w miejscowości Jajce. Znajduje się tam wodospad, który niestety nie udało nam się zobaczyć z bliska. Niestety wydaliśmy wszystkie marki, a obsługa kasy nie chciała od nas przyjąć zapłaty w euro. Musieliśmy się zadowolić widokiem wodospadu z tarasu. Po południu przekroczyliśmy granicę z Chorwacją przez przejście graniczne w Gradišce. Nocowaliśmy w motelu na przedmieściach Zagrzebia. Był to przedostatni dzień naszej wyprawy i niestety było czuć, że nasze ubrania nie pachniały fiołkami…

Następnego dnia wyruszyliśmy w drogę powrotną do domu. Mieliśmy przed sobą jeszcze 700 kilometrów. Na szczęście wszystko poszło jak z płatka. Wieczorem dotarliśmy do Pragi.

 

Podsumowanie

Wyprawa na Bałkany była naszą pierwszą wspólną wyprawą. W skrócie:

• Spędziliśmy 21 dni w podróży
• Przejechaliśmy 6378 kilometrów
• Odwiedziliśmy 7 państw — Rumunię, Serbię, Kosowo, Macedonię, Albanię, Czarnogórę oraz Bośnię i Hercegowinę
• Średnia temperatura w czasie wyprawy nie spadała poniżej 30 stopni Celsjusza w cieniu
• Dostaliśmy dwa mandaty (czytaj: Ondra dostał dwa mandaty)
• Dwa razy się pokłóciliśmy
• Dwa razy nasz motocykl przewrócił się na ziemię
• Najtańszy nocleg w kanionu Uvac był za 0 EUR/noc
• Najdroższy nocleg w Budapeszcie kosztował 40 EUR/noc
• Najgorszy stan dróg był we wschodniej części Albanii
• Mieliśmy 1 stłuczkę
• Niewiele brakowało, abyśmy dwa razy dostali udaru
• Całkowity koszt trzytygodniowej wyprawy łącznie ze wszystkimi opłatami (jedzeniem, paliwem, opłatami drogowymi, noclegami, biletami wstępu) wyniósł około 3000 zł na osobę.

Na koniec krótkie wideo z naszej wyprawy: